اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟
اختلال شخصیت اسکیزوئید که با نام SPD شناخته می‌شود، نوعی اختلال پایدار و مزمن است که با انزوای اجتماعی، دوری از اجتماعات و بی‌تفاوتی نسبت به افراد و محیط زندگی خودش را نشان می‌دهد.
بنابراین می‌توان گفت که این افراد به طور معمول گوشه‌گیر هستند و علاقه‌ای به برقراری ارتباط صمیمی با دیگران ندارند.
کسی که به اختلال شخصیت اسکیزوئید مبتلا است، ترجیح می‌دهد هر کاری را به صورت انفرادی انجام دهد و در انجام این فعالیت‌ها بسیار خوب عمل می‌کند. فرد دارای اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است به افسردگی نیز مبتلا شده و علائم این بیماری هم در او نمایان شود. به همین دلیل عموما این دو اختلال را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند.
امروز در این مقاله از ماورای سلامت نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی برای شما در نظر گرفته ایم.
نشانه‌های اسکیزوئید
- افراد دارای اختلال شخصیت اسکیزوئید بسیار گوشه‌گیر و منزوی هستند و از اجتماعات دوری می‌کنند.
- تمایلی به برقراری روابط صمیمانه ندارند و با افراد بسیار کمی در ارتباط هستند.
- اغلب به عنوان افرادی بی‌اعتنا، بی‌احساس و بی‌تفاوت شناخته می‌شوند.
- علاقه بسیار کمی را نسبت به تجربیات جنسی با دیگران نشان می‌دهند و در موارد زیادی اصلا هیچ علاقه‌ای از خود بروز نمی‌دهند.
- واکنش هیجانی نسبت به اتفاقات، تحسین و یا انتقاد ندارند.
- از انجام فعالیت‌های انفرادی لذت می‌برند و تمایلی به شرکت در کار‌های گروهی و جمعی ندارند.
- به شدت درونگرا هستند و اغلب در دنیای خیالی درون خود غرق می‌شوند.
دلیل ابتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟
بسیاری از افراد به دنبال یافتن دلایل و ریشه ابتلا به این بیماری هستند. درباره علل ایجاد بیماری اسکیزوئید، هنوز نتایج قطعی به دست نیامده و می‌توان گفت که همچنان دلایل ابتلای افراد به این بیماری روانشناختی تا حدودی ناشناخته است. با این حال روانپزشکان و درمانگران حوزه روانشناسی معتقدند که دو عامل ژنتیک و محیط زندگی در بروز این بیماری نقش اساسی دارند. برخی از متخصصان بر این باورند کسانی که دوران کودکی بدون محبت، بدون احساسات و غمگینی را طی می‌کنند، احتمال ابتلا به اسکیزوئید در آن‌ها بالاست.
می‌توان گفت مجموعه‌ای از عوامل مانند وراثت و ژنتیک، سبک‌های فرزند پروری، محیط رشد و زندگی و تعاملات اجتماعی می‌توانند در بروز SPD تاثیر زیادی داشته باشند.
بیماران مبتلا به اسکیزوئید در معرض چه بیماری‌هایی قرار دارند؟
- افسردگی
- اضطراب
- اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
- اقدام به خودکشی
- ابتلا به دیگر اختلالات شخصیت
نحوه برخورد صحیح با شخصیت اسکیزوئید
درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید بسیار مشکل و زمان‌بر است، ممکن است حتی با وجود امتحان کردن روش‌های گوناگون، پیشرفتی در بهبود علائم شخص ایجاد نشود. در نتیجه باید در ارتباط با این افراد، روش درستی را در پیش گرفت و با آن کنار آمد. برخی از توصیه‌ها برای ارتباط صحیح با افراد مبتلا به این اختلال شخصیت شامل موارد زیر است:
پرهیز از قضاوت کردن: وقتی شخصی از ابتلای خود به اختلال شخصیت اسکیزوئید و سایر اختلالات و مشکلات روانی با شما صحبت می‌کند، سعی کنید آن‌ها را درک کنید و از قضاوت کردن بپرهیزید.
افزایش اطلاعات: سعی کنید اطلاعات خود را از این بیماری، علائم و همچنین عوارض آن افزایش دهید.
صبور باشید: درمان اختلالات روانی زمان‌بر است و نیاز به صبر و حوصله دارد. ممکن است در طول درمان موانعی نیز ایجاد شود که باید با صبر و حوصله، با آن‌ها کنار آمد.
تشویق به درمان: همان‌طور که در بالا نیز اشاره کردیم افراد مبتلا به این نوع اختلال، به‌ندرت متوجه مشکل خود هستند و اغلب نسبت به آن آگاهی ندارند؛ بنابراین هنگام مراقبت و ارتباط برقرار کردن با این افراد، باید به طور مداوم او را به انجام کارها و زندگی مانند سایر افراد تشویق کنید. با این حال، باید مراقب باشید که بیش از حد فرد را تحت فشار قرار ندهید. یافتن فعالیت‌های خنثی که نیازی به مشارکت و همراهی با دیگران ندارد، راهی مناسب برای آغاز برقراری ارتباط با این افراد است.
تشخیص بیماری اختلال شخصیت اسکیزوئید
اگر نگران وجود اختلال شخصیت اسکیزوئید در خود یا افراد مهم زندگی‌تان هستید، بهتر است در قدم اول به روان درمانگر یا روان‌پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک متخصص در زمینه اختلالات روانشناختی به خوبی می‌تواند شما را برای تشخیص بیماری یاری کند. بنابراین از مشورت با افرادی که هیچ تخصصی درباره بیماری‌های مرتبط با روان ندارند، به طور جدی پرهیز کنید.
اما به طور کلی برای آن که زمینه‌های اختلال شخصیت اسکیزوئید را در خودتان تشخیص دهید، می‌بایست حداقل چهار مورد از موارد زیر را در خود ببینید:
- انتخاب همیشگی فعالیت‌های انفرادی
- بی‌علاقگی نسبت به روابط صمیمانه یا عدم کسب لذت از آن
- بی‌علاقگی یا علاقه بسیار اندک به برقراری رابطه جنسی
- بی‌تفاوتی نسبت به تحسین و تشویق یا انتقاد
- عدم بیان و بروز هیجانات و وابسته نبودن به دیگران
- تجربه لذت بسیار اندک از فعالیت‌ها
چگونگی درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید
مراجعه به درمانگر و پیگیری درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید به عنوان یکی از چالش‌برانگیزترین انواع درمان‌های اختلال شخصیت معرفی می‌شود. چراکه روند ارتباط‌گیری شخصیت اسکیزوئید با روان درمانگر به سختی اتفاق می‌افتد و نسبت به درمان مقاومت بسیار زیادی نشان می‌دهد. فراموش نکنید که در مسیر درمان این اختلال صبور باشید و اگر فرد دیگری را در این راه همراهی می‌کنید، به تشویق او برای ادامه درمان بپردازید. مجبور کردن فرد برای مراجعه به درمانگر یکی از اشتباه‌ترین کارهایی است که می‌توانید آن را انجام دهید. چراکه اگر بیمار، اختلال خود را باور نداشته و تمایلی برای درمان نداشته باشد، هیچ بهبودی برای او اتفاق نمی‌افتد. برای درمان این اختلال معمولا از روان درمانی و دارو درمانی در کنار هم استفاده می‌شود.
روان درمانی
یکی از روش‌های درمانی این اختلال که می‌تواند در بهبود علائم و نشانه‌های آن موثر باشد، روان درمانی است. البته ممکن است روند این درمان به دلیل اجتناب فرد بیمار و عدم ارتباط‌گیری با درمانگر بسیار کند صورت بگیرد. اما پس از ایجاد اعتماد میان بیمار و درمانگر و شروع درمان، بیمار به تدریج به خودآگاهی درباره علائم و نشانه‌های شناختی و رفتاری خودش می‌رسد. بهتر است روان درمانی برای بیماران اسکیزوئید به صورت فردی انجام بگیرد. اما در بلند مدت و پس از اعتمادسازی، می‌توان از گروه درمانی هم به شکل موثری بهره برد و تاثیر مثبت آن را دید.
دارو درمانی
بسیاری از روانپزشکان و درمانگران، دارو درمانی را برای اختلال شخصیت اسکیزوئید توصیه نمی‌کنند. اما مواردی هم وجود دارد که در کنار روان درمانی از برخی داروها نیز استفاده می‌شود. استفاده از دارو عموما برای کاهش علائمی مانند اضطراب و … انجام می‌گیرد که به صورت موقت می‌تواند اضطراب فرد بیمار را بهبود بخشد یا کم کند.
