سرطان سینه، رشدی غیرطبیعی و بی‌رویه سلول‌ها در بافت پستان است که به عنوان دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان شناخته می‌شود. این بیماری که یکی از بیماری های شایع زنان است، می‌تواند در هر بخشی از پستان، از جمله مجاری شیری، لوبول‌ها و بافت همبند رخ دهد.
علائم و نشانه‌های سرطان سینه می‌تواند شامل توده در پستان، تغییرات پوست پستان، ترشحات نوک پستان، و تغییرات در اندازه و شکل پستان باشد.
تشخیص زودهنگام سرطان سینه از طریق معاینات فیزیکی منظم، ماموگرافی و سایر روش‌های تصویربرداری، شانس درمان موفقیت‌آمیز را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
روش‌های درمانی متعددی برای سرطان سینه وجود دارد، از جمله جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی و هورمون‌درمانی. انتخاب روش درمانی مناسب به نوع، مرحله و سایر عوامل مربوط به سرطان بستگی دارد.
با آگاهی از علائم و نشانه‌های سرطان سینه، انجام معاینات منظم و اتخاذ سبک زندگی سالم، می‌توان خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داد.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه، رشدی غیرطبیعی و بی‌قاعده در سلول‌های پستان است که می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز سرایت کند. این بیماری شایع‌ترین نوع سرطان در زنان است و دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در آنها به شمار می‌رود.
بر اساس آمار موسسه ملی سرطان آمریکا، در سال ۲۰۲۲ حدود ۲۶۷ هزار مورد جدید سرطان سینه در زنان ایالات متحده تشخیص داده شده و حدود ۴۱ هزار نفر جان خود را بر اثر این بیماری از دست داده‌اند.
سرطان سینه می‌تواند در هر بخشی از پستان، از جمله مجاری شیری، لوبول‌ها و بافت همبند رخ دهد. این بیماری در مردان نیز، هرچند به ندرت، اتفاق می‌افتد.
علت سرطان سینه
علت دقیق سرطان سینه هنوز ناشناخته است، اما عوامل متعددی می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:
- سن: خطر ابتلا به سرطان سینه با افزایش سن به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
- سابقه خانوادگی: زنانی که مادر، خواهر یا دخترشان به سرطان سینه مبتلا بوده‌اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند.
- جهش‌های ژنتیکی: برخی از جهش‌های ژنتیکی، مانند BRCA1 و BRCA2، خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهند.
- چاقی: زنانی که چاق یا دارای اضافه وزن هستند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه پس از یائسگی هستند.
- مصرف الکل: مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.
- بارداری و شیردهی: زنانی که اولین فرزند خود را بعد از 30 سالگی به دنیا می‌آورند یا هرگز باردار نشده‌اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه قبل از یائسگی هستند.
- هورمون درمانی جایگزینی (HRT): استفاده طولانی مدت از HRT در زنان یائسه می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کمی افزایش دهد.
عوامل دیگری مانند قرار گرفتن در معرض پرتو، سابقه خانوادگی سرطان تخمدان و تراکم بالای بافت سینه نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند.
با وجود این عوامل، بسیاری از زنان مبتلا به سرطان سینه هیچ یک از این عوامل خطر را ندارند.
سرطان سينه چه علائمي دارد؟
سرطان سینه در مراحل اولیه ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد، اما با پیشرفت بیماری، علائم مختلفی می‌توانند ظاهر شوند.
آگاهی از این علائم به زنان کمک می‌کند تا در صورت مشاهده هرگونه تغییر در سلامت سینه خود، به سرعت به پزشک مراجعه کنند و از تشخیص زودهنگام و درمان به موقع بهره‌مند شوند.
برخی از شایع‌ترین علائم سرطان سینه عبارتند از:
- شایع‌ترین علامت سرطان سینه، وجود توده یا برآمدگی در پستان است. این توده می‌تواند در هر قسمتی از پستان، از جمله زیر نوک پستان، لبه‌های خارجی پستان یا زیر بغل حس شود.
- تغییرات پوست پستان مانند قرمزی، پوسته‌پوسته شدن، چروکیدگی یا فرورفتگی پوست، می‌تواند از علائم سرطان سینه باشد.
- ترشح خونی، شفاف یا زردرنگ از نوک پستان، به ویژه از یک نوک پستان، می‌تواند از علائم سرطان سینه باشد.
- تغییر در شکل یا اندازه یک یا هر دو پستان، مانند بزرگ شدن یا کوچک شدن یک پستان، می‌تواند از علائم سرطان سینه باشد.
- درد مداوم یا نوک تیز در پستان، به ویژه در یک ناحیه خاص، می‌تواند از علائم سرطان سینه باشد.
- تغییر در ظاهر نوک پستان، مانند فرو رفتن، بزرگ شدن یا پوسته‌پوسته شدن، می‌تواند از علائم سرطان سینه باشد.
نکته مهم اینکه وجود هر یک از این علائم به معنای ابتلا به سرطان سینه نیست. با این حال، در صورت مشاهده هرگونه تغییر در سلامت سینه خود، مراجعه به پزشک برای معاینه و تشخیص دقیق ضروری است.
سرطان سينه از چه سنی شروع مي شود؟
سرطان سینه می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
بر اساس آمار موسسه ملی سرطان آمریکا، حدود 85 درصد موارد جدید سرطان سینه در زنان بالای 50 سال تشخیص داده می‌شود.
با این حال، این به معنای عدم ابتلا به این بیماری در سنین پایین‌تر نیست.
در واقع، حدود 15 درصد موارد جدید سرطان سینه در زنان زیر 50 سال رخ می‌دهد و حتی در دختران نوجوان و جوان نیز نادر است.
سن و خطر ابتلا به سرطان سینه:
- زیر 30 سال: خطر ابتلا به سرطان سینه در این سنین بسیار کم است، اما ممکن است در زنان با سابقه خانوادگی قوی یا جهش‌های ژنتیکی خاص رخ دهد.
- 30 تا 49 سال: خطر ابتلا به سرطان سینه در این سنین به تدریج افزایش می‌یابد.
- 50 تا 69 سال: این گروه سنی، بیشترین موارد جدید سرطان سینه را تشکیل می‌دهند.
- 70 سال به بالا: خطر ابتلا به سرطان سینه در این سنین همچنان بالا است، اما نرخ آن کمی کندتر می‌شود.
انواع روش های تشخیص سرطان سینه
- پزشک با معاینه دقیق سینه به دنبال توده یا هرگونه ناهنجاری در بافت پستان می‌گردد.
- سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از داخل پستان استفاده می‌کند. این روش می‌تواند برای بررسی دقیق‌تر توده یا سایر ناهنجاری‌های مشاهده شده در ماموگرافی به کار رود.
- بیوپسی شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت پستان برای بررسی زیر میکروسکوپ است. این روش قطعی‌ترین راه برای تشخیص سرطان سینه است.
- ام آر آی از امواج مغناطیسی و میدان‌های رادیویی برای ایجاد تصاویری دقیق از داخل پستان استفاده می‌کند. این روش ممکن است در برخی موارد خاص، مانند تشخیص سرطان سینه در زنان باردار یا افراد با ایمپلنت پستان، به کار رود.
انتخاب روش‌های تشخیصی مناسب:
انتخاب روش‌های تشخیصی مناسب برای هر بیمار به عوامل مختلفی مانند سن، سابقه سلامتی، علائم و یافته‌های معاینه فیزیکی بستگی دارد.
پزشک با بیمار در مورد بهترین روش‌های تشخیصی برای او صحبت می‌کند و تمامی اطلاعات لازم را در اختیار او قرار می‌دهد.
آیا سرطان سینه باعث مرگ می شود؟
مرگ و میر ناشی از سرطان سینه به عوامل متعددی از جمله مرحله بیماری، نوع سرطان، سن بیمار، سلامت کلی و دسترسی به درمان بستگی دارد.
با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در تشخیص و درمان سرطان سینه، هنوز هم عددی از زنان به دلیل این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
بر اساس آمار موسسه ملی سرطان آمریکا:
- در سال 2022، حدود 41 هزار زن در ایالات متحده بر اثر سرطان سینه جان خود را از دست دادند.
- این تعداد معادل 11.3 درصد از موارد جدید سرطان سینه در زنان بوده است.
- میزان مرگ و میر ناشی از سرطان سینه در زنان زیر 40 سال کمتر از 5 درصد است.
- اما این میزان در زنان بالای 70 سال به بیش از 40 درصد می‌رسد.
با این حال، خبر امیدوارکننده این است که با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توان شانس بقا و غلبه بر سرطان سینه را به طور قابل توجهی افزایش داد.
درد سرطان سینه چگونه است؟
درد سینه یکی از علائم شایع سرطان سینه است، اما به تنهایی نشان دهنده این بیماری نیست. درد ناشی از سرطان سینه می‌تواند به شکل‌های مختلفی مانند سوزش، تیر کشیدن، درد مبهم یا سوزن سوزن شدن حس شود. این درد ممکن است در یک ناحیه خاص از پستان یا به طور کلی در کل پستان احساس شود.
وجود درد در سینه به معنای ابتلا به سرطان سینه نیست.
درد سینه می‌تواند ناشی از علل مختلف دیگری مانند تغییرات هورمونی، کیست سینه، عفونت یا آسیب به پستان باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت بروز هرگونه درد جدید یا مداوم در سینه، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند توده، ترشح از نوک پستان یا تغییرات پوستی همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کرد.
روش های پیشگیری از سرطان سینه
اگرچه عوامل ژنتیکی و برخی موارد دیگر در ابتلا به سرطان سینه نقش دارند، اما راهکارهای متعددی برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری و حفظ سلامتی وجود دارد.
برخی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از سرطان سینه عبارتند از:
- چاقی خطر ابتلا به سرطان سینه را به ویژه پس از یائسگی افزایش می‌دهد. با حفظ وزن سالم از طریق رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم می‌توانید خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.
- انجام حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی متوسط در بیشتر روزهای هفته می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد.
- شیردهی به مدت 18 ماه یا بیشتر می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان به طور قابل توجهی کاهش دهد.
- مصرف زیاد الکل خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد. محدود کردن یا حذف مصرف الکل می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.
- قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزان، مانند پرتوهای X و پرتوهای اتمی، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض این پرتوها خودداری کنید.
- مصرف طولانی مدت HRT در زنان یائسه می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کمی افزایش دهد. با پزشک خود در مورد مزایا و معایب HRT و نیاز یا عدم نیاز به آن صحبت کنید.
- معاینه منظم سینه توسط پزشک و انجام ماموگرافی در سنین مناسب، نقش مهمی در تشخیص زودهنگام سرطان سینه و افزایش شانس درمان موفقیت آمیز دارد.
- زنانی که سابقه خانوادگی قوی ابتلا به سرطان سینه یا تخمدان دارند، ممکن است نامزد آزمایش ژنتیک برای بررسی جهش‌های BRCA1 و BRCA2 باشند. این آزمایش می‌تواند به تشخیص زنان در معرض خطر بالا کمک کند تا اقدامات پیشگیرانه مناسب را انجام دهند.
سوالات متداول
1. چه عواملی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند؟
سابقه خانوادگی، جهش‌های ژنتیکی، چاقی، مصرف الکل، قرار گرفتن در معرض پرتو و برخی از عوامل هورمونی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند.
2. چه علائمی می‌توانند نشان دهنده سرطان سینه باشند؟
توده در پستان، تغییرات پوست پستان، ترشح از نوک پستان، تغییر در شکل یا اندازه پستان، درد پستان و تغییرات در نوک پستان از جمله علائم هشداردهنده سرطان سینه هستند.
3. چه زمانی باید برای معاینه سرطان سینه به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هرگونه تغییر در سینه، به خصوص اگر جدید یا مداوم باشد، باید به پزشک مراجعه کرد. زنان بالای 40 سال باید هر سال ماموگرافی انجام دهند و زنانی که در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند ممکن است به معاینات و غربالگری‌های زودهنگام بیشتری نیاز داشته باشند.
4. روش‌های درمانی سرطان سینه چه هستند؟
جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و درمان‌های هدفمند از جمله روش‌های درمانی رایج برای سرطان سینه هستند.
5. آیا سرطان سینه قابل درمان است؟
بله، با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، شانس بقا و غلبه بر سرطان سینه به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. میزان بقا به مرحله بیماری، نوع سرطان و سلامت کلی بیمار بستگی دارد.
