افسردگی پس از زایمان؛ برای افسردگی پس از زایمان چه باید کرد؟

افسردگی پس از زایمان ممکن است برای هر زن بارداری اتفاق بیفتد. از آنجایی که دوران بارداری و نیز به دنیا آمدن یک نوزاد، عامل به وجود آمدن و آفرینش خالق جهان آفرین از طریق مادران است، طبیعی است که این موجود آسمانی یعنی مادر دستخوش فعل و انفعالات و تلاطم های بسیار شود.

به سادگی نمی توان مورد خاصی را به عنوان عامل اصلی افسردگی بعد از زایمان معرفی نمود، اما به طور قطع سیستم تغذیه ای ، محیط پیرامون، روابط، شرایط اقتصادی، نگرانی ها و چالش ها و صد البته میزان آموزش پذیری و تلاش یک زن برای مقابله آگاهانه با تنش ها بر عمق و گستره فشا ها و اضطراب ها که همگی می توانند به افسردگی های دوره ای یا دائمی تبدیل شوند، نقش مستقیم دارند.

در این مقاله از مجله ماورای سلامت به معرفی این بیماری و روش درمان سنتی آن را برایتان شرح خواهیم داد.

علیرغم این واقعیت که افسردگی پس از زایمان برای مدت طولانی شناخته شده است، بسیاری از کارشناسان معتقدند که به درستی تشخیص داده نمی شود. با افزایش دانش در مورد افسردگی پس از زایمان، متخصصان مراقبت های بهداشتی بیشتری به دنبال عوامل خطر در بیماران خود در اولین ویزیت مراقبت های دوران بارداری خود هستند.

اگر زنی در معرض خطر باشد، پزشک می تواند حالات او را در طول بارداری ارزیابی کند. پس از زایمان یک زن، آنها و نزدیکانشان باید مراقب علائم افسردگی باشند. پزشک آنها باید در ویزیت 6 هفته ای پس از زایمان نیز به دنبال چنین علائمی باشد.

هیچ آزمایش خون یا اسکن بدن وجود ندارد که نشان دهد شما این اختلال خلقی را دارید. در عوض، پزشک سؤالات خاصی در مورد وضعیت ذهنی شما خواهد پرسید. رایج ترین تست های غربالگری PPD عبارتند از:

• مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ (EPDS). بسیاری از پزشکان این را بهترین راه برای بررسی PPD می دانند. این فهرستی از 10 عبارت کوتاه است. برای هر کدام، می گویید که چند بار در 7 روز گذشته چنین احساسی داشته اید. آنها شامل مواردی مانند “من بی دلیل مضطرب یا نگران بوده ام” و “فکر آسیب رساندن به خودم به ذهنم خطور کرده است.”
• 2-پرسشنامه سلامت بیمار (PHQ-2). اگرچه کوتاه است، اما تصور می‌شود که اولین صفحه نمایش خوبی برای زنانی باشد که ممکن است PPD داشته باشند. از شما پرسیده می شود که در طول 2 هفته گذشته چقدر علاقه یا لذت کمی نسبت به انجام کارها احساس کرده اید یا احساس ناراحتی، افسردگی یا درماندگی کرده اید. شما چهار گزینه پاسخ خواهید داشت که از «اصلاً نه» تا «تقریبا هر روز» متغیر است.
• 9-پرسشنامه سلامت بیمار (PHQ-9).  اگر PHQ-2 نشان دهد که شما ممکن است افسرده باشید، پزشک در مورد علائم دیگر مانند تغییرات خواب و اشتها، مشکل در تمرکز و انرژی کم سوال خواهد کرد. هرچه بیشتر آنها را داشته باشید، احتمال اینکه افسرده باشید بیشتر است.

اگر علائم افسردگی پس از زایمان را دارید، پزشک شدت آنها را ارزیابی می کند، از جمله از شما می پرسد که آیا فکر آسیب رساندن به خود یا کودکتان دارید یا خیر. آنها همچنین در مورد سایر علائم مربوط به خلق و خو می پرسند تا مشخص شود آیا افسردگی پس از زایمان دارید یا وضعیت دیگری مانند اختلال دوقطبی یا روان پریشی پس از زایمان. سطح تیروئید شما نیز ممکن است بررسی شود تا مطمئن شوید که غده همانطور که باید کار می کند. کم کاری تیروئید می تواند علائمی مشابه افسردگی پس از زایمان ایجاد کند.

گاهی اوقات افسردگی پس از زایمان در عرض 3 ماه پس از زایمان خود به خود از بین می رود. اما اگر در هر زمانی با زندگی روزمره شما تداخل داشته باشد، یا اگر “بلوز” بیش از 2 هفته طول بکشد، باید به دنبال درمان باشید. حدود 90 درصد از زنانی که افسردگی پس از زایمان دارند را می توان با دارو یا ترکیبی از دارو و روان درمانی با موفقیت درمان کرد. یک گروه پشتیبانی نیز ممکن است مفید باشد.

در موارد افسردگی شدید پس از زایمان یا روان پریشی پس از زایمان، بستری شدن در بیمارستان ممکن است ضروری باشد. گاهی اوقات، اگر علائم به ویژه شدید باشد، درمان با تشنج الکتریکی (ECT) ممکن است برای درمان افسردگی های شدید همراه با توهم (ادراکات نادرست) یا هذیان (باورهای نادرست) یا افکار شدید خودکشی استفاده شود.

بهتر است در اسرع وقت به دنبال درمان باشید. اگر دیر تشخیص داده شود یا اصلاً تشخیص داده نشود، ممکن است وضعیت بدتر شود. همچنین، کارشناسان دریافته اند که کودکان می توانند تحت تاثیر PPD درمان نشده والدین قرار بگیرند. آنها ممکن است بیشتر مستعد اختلالات خواب، اختلال در رشد شناختی، ناامنی و عصبانیت های مکرر باشند.

در حالی که در حال بهبودی از افسردگی پس از زایمان هستید، احتمالاً ماه به ماه شاهد بهبودی خواهید بود. توجه داشته باشید که علائم شما ممکن است قبل از دوره قاعدگی به دلیل نوسانات هورمونی شما تشدید شود.

داروهایی برای افسردگی پس از زایمان

اولین قدم در درمان، رفع مشکلات فوری مانند تغییرات خواب و اشتها است. داروهای ضد افسردگی معمولا برای این کار بسیار موثر هستند.

شما و پزشکتان باید در مورد استفاده و انتخاب داروهای ضد افسردگی در صورت شیردهی تصمیم دقیق بگیرید. برخی از داروهای ضد افسردگی به مقدار کم در شیر مادر ترشح می شوند. سایر داروها، مانند لیتیوم، در شیردهی بحث برانگیزتر هستند، زیرا این نگرانی وجود دارد که ممکن است باعث مسمومیت نوزاد شوند، اگرچه بحث در مورد اینکه آیا لیتیوم خطر واقعی دارد یا خیر وجود دارد.

برای تعیین اینکه آیا مزایای درمان ضد افسردگی بیشتر از خطر است، با پزشک خود صحبت کنید. اگر داروی ضد افسردگی مصرف می‌کنید، احتمالاً به شما توصیه می‌شود که آن را حداقل به مدت 6 ماه تا یک سال مصرف کنید تا از عود بیماری جلوگیری کنید و سپس بسته به علائم و سابقه خود، آن را کاهش دهید یا ادامه دهید.

اکثر داروهای ضد افسردگی هیچ خطر عمده ای برای جنین در حال رشد ندارند، اگرچه همه داروها خطرات بالقوه ای دارند. برخی از داروهای ضد افسردگی، از جمله مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین سلکسا، پاکسیل، زولوفت و پروزاک، هنگام مصرف در اوایل بارداری با نقص‌های قلبی و جمجمه‌ای مرتبط هستند. گزارش‌های قدیمی‌تر مبنی بر اینکه برخی از داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای ممکن است باعث بدشکلی اندام شوند، در مطالعات بزرگ‌تر و مدرن‌تر تأیید نشده است.

بسیاری از زنانی که زایمان کرده اند نمی خواهند بلافاصله باردار شوند. با این حال، اگر برای افسردگی پس از زایمان تحت درمان هستید، ممکن است بخواهید یک روش پیشگیری از بارداری غیر از قرص های ضد بارداری را انتخاب کنید، که ممکن است علائم افسردگی را تشدید کند. با پزشک خود صحبت کنید تا تصمیم بگیرید کدام روش پیشگیری از بارداری برای شما بهترین است.

روان درمانی و افسردگی پس از زایمان

روان درمانی یا گفتار درمانی معمولا به تنهایی یا همراه با داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی پس از زایمان تجویز می شود. پزشک می تواند شما را به یک متخصص سلامت روان واجد شرایط که در درمان افسردگی پس از زایمان تخصص دارد ارجاع دهد. 

شما به طور منظم با یک مشاور ملاقات خواهید کرد تا صحبت کنید. آنها در مورد زندگی شما می پرسند، و مهم است که صادقانه پاسخ دهید. شما به خاطر چیزی که می گویید مورد قضاوت قرار نخواهید گرفت و هر چیزی که در مورد آن صحبت کنید فقط بین شما دو نفر به عنوان راز های یک بیمار باقی خواهند ماند.

مشاور شما به شما می آموزد که چگونه به برخی چیزها متفاوت نگاه کنید و چگونه عادات خاصی را تغییر دهید تا احساس بهتری داشته باشید. دو نوع درمان رایج برای زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان وجود دارد:

• درمان شناختی رفتاری :  شما و مشاورتان با هم همکاری می کنید تا افکار و رفتارهایی را که برای سلامت روان شما مضر هستند شناسایی کنید، سپس تغییر دهید.
• درمان بین فردی : درمانگر شما به شما کمک می کند تا بهتر درک کنید که چگونه در روابط خود رفتار می کنید و چگونه با هر مشکلی مقابله کنید.

گروه های حمایت از افسردگی پس از زایمان

اگر PPD دارید، گروه های پشتیبانی ممکن است بسیار مفید باشند. آنها ممکن است اطلاعات و ایده های مفیدی در مورد نحوه مدیریت استرس های روزانه ارائه دهند.

زندگی با افسردگی پس از زایمان

در حین بهبودی از افسردگی پس از زایمان، سعی کنید زمانی را برای خود اختصاص دهید. هر روز از خانه بیرون بروید، حتی اگر فقط برای پیاده روی در اطراف بلوک باشد. برای کمک عاطفی و خانوادگی با خانواده و دوستان حامی تماس بگیرید. سعی نکنید همه کارها را خودتان انجام دهید. پیوستن به یک گروه حمایت از مادران جدید یا راه اندازی گروهی را در منطقه خود در نظر بگیرید.

ورزش و افسردگی پس از زایمان

ورزش می تواند به تقویت روحیه شما کمک کند. هنگامی که از زایمان بهبود یافتید، سعی کنید هر روز کمی ورزش کنید. یک مطالعه نشان داده است که ورزش شدید پس از بهبودی پس از زایمان با افزایش احساس خوشبختی همراه است. پزشک می تواند به شما در برنامه ریزی یک برنامه ورزشی که برای شما مناسب است کمک کند.

درمان های مکمل و جایگزین افسردگی پس از زایمان

ممکن است نخواهید داروی تجویزی مصرف کنید، به خصوص اگر در دوران شیردهی هستید. با پزشک خود در مورد اینکه آیا باید هر یک از این درمان ها را به جای یا همراه با درمان استاندارد پزشکی امتحان کنید، صحبت کنید:

• یوگا.  در یک مطالعه روی مادران افسرده، بیش از سه چهارم آنها که دو بار در هفته به مدت 8 هفته یوگا انجام دادند، بهتر شدند.
• ماساژ دادن.  ممکن است تأثیر مثبتی بر افسردگی پس از زایمان داشته باشد. اگرچه مطالعات بیشتری مورد نیاز است، یافته ها نشان می دهد که ماساژ به بهبود علائم کمک می کند.
• آموزش تمدد اعصاب.  تکنیک هایی مانند تنفس عمیق، تصویرسازی هدایت شده و خود هیپنوتیزم می تواند به شما یاد دهد که خود را آرام کنید. بیش از ده ها مطالعه نشان داده اند که تمرینات آرام سازی می تواند به شما در بهبود افسردگی کمک کند.
• مدیتیشن .  یادگیری مدیتیشن به شما امکان می دهد «در لحظه وجود داشته باشید». روی تنفس خود تمرکز می کنید و افکار خود را رها می کنید. ممکن است به شما در درمان افسردگی کمک کند.

نتایج مطالعات روی مکمل های گیاهی و رژیمی مانند خار مریم ترکیبی است. نشان داده نشده است که طب سوزنی و نوردرمانی برای افسردگی پس از زایمان موثر نیستند.