تغذیه دوران بارداری و ممنوعات دوران بارداری که باید بدانید!
امروز در این مقاله از ماورای سلامت نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی برای شما در نظر گرفته ایم.
تغذیه دوران بارداری سه ماهه اول
در سه ماه اول بارداری مادر باید به تغذیه خود اهمیت بسیاری دهد. زیرا با شکلگیری و رشد جنین، نیاز او به مواد مغذی افزایش پیدا میکند. در ابتدای این دوران، نیازی به مصرف غذاهای پرکالری نیست؛ اما هرچه زمان میگذرد میزان کالری مصرفی در تغذیه دوران بارداری سه ماهه اول اهمیت پیدا میکند. البته نیازی نیست خانمها به اندازه دو نفر غذا بخورند؛ بلکه تنها کمی بیشتر از حد عادی ریز مغذی و مواد غذایی سالم به بدن خود برسانند، کافیست. به همین دلیل باید تغذیه دوران بارداری سه ماهه اول شامل موادی همچون کربوهیدراتها، چربیها و همچنین پروتئین باشد و در کنار آن از غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی مواد معدنی همچون کلسیم، آهن، فولات و… هستند؛ استفاده کنند.
تغذیه دوران بارداری سه ماهه دوم
در حقیقت تغذیه دوران بارداری باید از ابتدا به درستی صورت گیرد که شامل میزان کافی غلات، میزان کافی محصولات لبنی، چربیهای سالم، ویتامینها، میوه و پروتئین است. همانطور که گفته شد، با گذشت زمان نیاز به مواد مغذی که جنین از مادر دریافت میکند، افزایش مییابد و یکی از موادمعدنی که از ماه پنجم اهمیت آن بیشتر شده و در اغلب موارد، مادر نیازمند دریافت مکمل میشود؛ آهن است. تغذیه دوران بارداری سه ماهه دوم اهمیت بسیاری دارد، اما این بدان معنی نیست که باید خودسرانه از مکملهای غذایی استفاده کنند؛ بلکه باید علائم مختلف را به پزشک گزارش دهند و همچنین طی انجام آزمایشها، در صورت وجود کمبود هرگونه ویتامین ،پزشک مکمل لازم را تجویز میکند.
تغذیه دوران بارداری
در دوران بارداری حداقل سه وعده پروتئین، شش وعده غلات کامل، پنج وعده میوه، سه وعده محصولات لبنی، غذای دارای چربی ضروری و سالم نیاز است؛ همچنین ویتامینهای این دوره باید مصرف شود. یکی از مواد مورد نیاز برای جنین پروتئین است و چنانچه تغذیه دوران بارداری برای هوش جنین برای شما اهمیت دارد، بهتر است از مصرف پروتئین غافل نشوید؛ زیرا برای مغز جنین ضروری است. پروتئین را میتوان از لوبیا، مرغ، گوشت کمچرب، آجیل، سالمون و… به دست آورد. ماده معدنی مهم دیگر کلسیم است که به ساخت استخوانها کمک میکند. همچنین کلسیم در مکانیسمهای سلولی بدن ضروری است؛ به همین دلیل یکی از موادمعدنی که در تغذیه دوران بارداری در هر ماه اهمیت دارد، کلسیم موجود در مواد لبنی همچون شیر و پنیر و همچنین موادغذایی همچون کلم و تخم مرغ است. چنانچه شیر حاوی ویتامین D مصرف کنید، برای سلامتی مادر و جنین مفیدتر خواهد بود.
فولات و آهن نیز دو ماده بسیار مهم برای خانمهای باردار است؛ زیرا فولات برای جلوگیری از نقص لوله عصبی در نوزاد مهم است، آهن نیز برای تولید گلبولهای قرمز اهمیت دارد. معمولاً جنین نیاز آهن خود را به طور کامل از مادر رفع میکند؛ اما ممکن است خانم باردار دچار کمبود آهن شود. به همین دلیل در تغذیه دوران بارداری هفته به هفته باید میزان آهن مصرفی بررسی شود و همچنین آهن در تغذیه دوران بارداری سه ماهه دوم جدی گرفته شود. ید و روی دو ماده معدنی مهم دیگر هستند که نه تنها در متابولیسم و تکامل اندامهای جنین همچون مغز نقش دارند؛ بلکه در بهبود زخم و سلامت پوست و مو برای مادر و همچنین برای جنین اهمیت دارند. همچنین روی میتواند روی سطح ویتامین A تاثیر بگذارد.
در تغذیه دوران بارداری ماه به ماه باید به میزان فیبر دریافتی مادر توجه شود؛ زیرا چنانچه فیبر در غذای مادر کم باشد، خطراتی همچون یبوست، سرطان کولون و بواسیر افزایش پیدا میکند. همچنین مصرف فیبر کافی، به جلوگیری از بیماریهای قلبی-عروقی و دیابت کمک میکند.
ویار و پیکا در دوران بارداری
ویار در دوران بارداری به تمایل بیش از حد و حتی تنفر بیش از حد نسبت به مواد غذایی خاص گفته میشود. به صورت کلی، چنانچه فرد نسبت به ماده غذایی مهمی که برای بدن اهمیت دارد، دچار تنفر شد؛ باید در این ارتباط با پزشک صحبت کند تا بتواند نیاز خود را به مواد مغذی درون آن غذا، از طریق دیگری رفع کند. همچنین چنانچه نسبت به مواد غذایی غیرضروری و تنقلات تمایل بیش از حد پیدا کرد، بهتر است به میزان کم پاسخگوی این ویار باشد؛ اما نه در حدی که به بدن او آسیب برسد.
پیکا در دوران بارداری ممکن است به وجود بیاید که به دلیل کمبود مواد مغذی خاص در بدن فرد باردار است و به حالتی گفته میشود که فرد نسبت به مواد غذایی عجیب تمایل پیدا میکند؛ به عنوان مثال تمایل به خوردن خاک رس یا نشاسته. فرد باردار باید آنرا حتما به پزشک خود گزارش دهد.
ممنوعات دوران بارداری
با اینکه غذاهایی که در دوران بارداری باید خورده شود، اهمیت دارد؛ غذاهایی که ممنوعیت دارند از آن مهمتر هستند؛ زیرا این مواد میتوانند به بدن آسیب برسانند. پس بهتر است پیش از آنکه به تغذیه ماه اول بارداری برای پسر شدن اهمیت بدهید، به ممنوعات دوران بارداری توجه کنید. چنانچه برای شما نیز سوال پیش آمده است: “در بارداری چی نخوریم؟” در زیر لیست کوتاهی از ممنوعات دوران بارداری آوردهایم:
- کافئین: در دوران بارداری مانع از رشد کامل و صحیح جنین میشود؛ پس بهتر است از نوشیدنیهای کافئیندار دوری کنید و تا حد امکان مصرف چای را نیز محدود نمایید.
- الکل: یکی از نوشیدنیهای غیر مجاز که خطر سقط جنین را به همراه دارد، الکل است. همچنین در صورت عدم سقط جنین، ممکن است منجر به تغییر شکل صورت یا مشکل قلبی یا عقب ماندگی ذهنی شود.
- گوشت خام، ماهی خام و تخممرغ خام: به دلیل امکان آلوده بودن گوشت به انگلهای مختلف و همچنین آلودگی تخممرغ به سالمونلا، بهتر است از غذاهایی که در آنها گوشت نپخته، تخممرغ خام یا ماهی خام استفاده شده است؛ همچون سوشی، کیک خانگی و سس سالاد خانگی، پرهیز کنید.
- ماهی با جیوه بالا: ماهیهای بزرگ دریایی، اغلب مقدار زیادی جیوه دارند. بهترین ماهیهایی که میتوانید در این دوران مصرف کنید، ماهی سالمون، تیلاپیا و قزلآلا است.
- مصرف بیش از حد گوشت اندام، همچون مغز زبان قلوه و…: زیرا این مواد شامل میزان زیادی ویتامین A هستند که یکی از ممنوعات بارداری در سه ماهه اول است.
- جوانه های خام و سبزیجات شسته نشده: از خوردن جوانههای خام همچون ماش، تربچه، شبدر و همچنین سبزیهایی که از شستشوی آها اطمینان ندارید؛ پرهیز کنید.
- شیر و پنیر غیرپاستوریزه: به طور کلی بهتر است از هر ماده غذایی غیرپاستوریزه، همچون شیر و پنیر آب میوه، در دوران بارداری پرهیز کنید.
- غذاهای فرآوری شده بیارزش: بهتر است در این دوران از غذاهای آماده و غذاهای فرآوری شده که میتواند به سلامت شما آسیب بزند و همچنین هیچ محتوای مغذی برای شما و جنین نداشتهباشد، دوری کنید.
- زعفران: بهخصوص در دوران ابتدای بارداری، میتواند سبب خونریزی و جدا شدن نطفه در حال شکلگیری و سقط جنین شود. بهتر است در دوران بارداری زعفران مصرف نکنید.
میوه های ممنوعه در دوران بارداری
1. آناناس
آناناس در فهرست میوه هایی که در سه ماهه اول بارداری باید از آنها پرهیز کرد، رتبه بالایی دارد. این به این دلیل است که خوردن آناناس می تواند منجر به انقباضات شدید رحمی شود که به نوبه خود می تواند منجر به سقط جنین شود. آناناس حاوی بروملین است، آنزیمی که پروتئین را تجزیه می کند. می تواند دهانه رحم را نرم کند و می تواند منجر به زایمان زودرس شود. به همین دلیل است که باید از مصرف آناناس در دوران بارداری خودداری کنید.
2. تمرهندی
طبیعی است که در دوران بارداری هوس خوردن تمر هندی داشته باشید و ممکن است فوراً به تمر هندی فکر کنید، اما خوردن تمر هندی در دوران بارداری بیشتر از اینکه مفید باشد ضرر دارد. تمر هندی از قدیم به عنوان پادزهر برای تهوع صبحگاهی و حالت تهوع استفاده می شده است. با این حال، اعتدال کلید خوردن تمر هندی است. تمر هندی بسیار غنی از ویتامین C است و این یکی از دلایل اصلی قرار گرفتن آن در لیست میوه هایی است که باید در دوران بارداری از آن اجتناب کنید. از آنجایی که تمر هندی حاوی مقادیر زیادی ویتامین C است، اگر بیش از حد مصرف شود، می تواند تولید پروژسترون را در بدن شما سرکوب کند. و سطوح پایین پروژسترون می تواند منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و حتی منجر به آسیب سلولی در جنین شود. بنابراین مطمئن شوید که تمر هندی را به خصوص در سه ماهه اول زیاد مصرف نکنید.
3. پاپایا
در حالی که پاپایا سرشار از درشت مغذی ها و ویتامین هایی است که برای بدن شما ضروری است، با این وجود، یکی از میوه هایی است که برای زنان باردار توصیه نمی شود. پاپایا می تواند باعث افزایش دمای بدن شما شود که در دوران بارداری خوب نیست. علاوه بر این، این میوه سرشار از لاتکس است که می تواند منجر به انقباضات رحمی، خونریزی و حتی سقط جنین شود. همچنین ممکن است رشد جنین را مختل کند، بنابراین بهتر است از آن اجتناب کنید. از خوردن پاپایای رسیده و نارس خودداری کنید.
4. موز
ممکن است از دیدن این میوه فروتن در این لیست از میوه هایی که در دوران بارداری از آنها اجتناب کنید شگفت زده شوید. اگرچه خوردن موز در دوران بارداری بی خطر تلقی می شود، اما در موارد خاص باید از مصرف آن خودداری کرد. زنانی که از آلرژی رنج می برند و زنانی که دیابت یا دیابت بارداری دارند توصیه می شود از خوردن موز خودداری کنند. موز حاوی کیتیناز است، یک ماده لاتکس مانند که یک آلرژن شناخته شده است. همچنین گرمای بدن را افزایش می دهد. بنابراین زنانی که به کیتیناز حساسیت دارند نباید موز مصرف کنند. موز همچنین قند خوبی در خود دارد، بنابراین افراد دیابتی باید به هر قیمتی از خوردن موز خودداری کنند.
5. هندوانه
هندوانه به طور کلی برای بدن انسان مفید است زیرا بدن را قادر می سازد تا تمام سموم را از بدن دفع کند و در عین حال هیدراتاسیون را تنظیم کند. اما خوردن هندوانه در دوران بارداری ممکن است کودک را در معرض سموم مختلفی قرار دهد که هندوانه از آن خارج می کند. این میوه معمولا برای سلامت زنان باردار مفید است، اما می تواند عوارض نامطلوب خاصی داشته باشد. اگر بیش از حد مصرف شود، محتوای قند موجود در آن ممکن است سطح گلوکز خون شما را افزایش دهد. گاهی اوقات، خواص ادرارآور هندوانه حتی می تواند مواد مغذی ضروری را همراه با سموم از بدن شما دفع کند. علاوه بر این، این ماده غذایی سرد آور است به همین دلیل توصیه می شود در دوران بارداری از مصرف آن پرهیز شود.
6. خرما
خرما سرشار از ویتامین ها و مواد مغذی ضروری است، اما اغلب به زنان باردار توصیه می شود که از مصرف خرما خودداری کنند. یکی از دلایل اصلی قرار گرفتن خرما در لیست میوه های ممنوعه در دوران بارداری این است که باعث گرم شدن بدن می شود و حتی ممکن است منجر به انقباضات رحمی شود. بنابراین در حالی که خوردن یک یا دو عدد خرما در روز مشکلی ندارد، هر چیزی بیشتر می تواند منجر به عوارض شود.
7. توت های منجمد
خانمهای باردار باید از انواع توتهای یخ زده یا هر چیزی که در مدت زمان طولانی یخ زده یا منجمد شده است خودداری کنند. همیشه ایده خوبی است که به جای انتخاب توت های یخ زده، میوه های تازه مصرف کنید. طعم اصلی و مواد مغذی موجود در توت ها در صورت فریز کردن آن از بین می رود و خوردن آن می تواند هم برای شما و هم برای کودکتان سمی باشد. به همین دلیل است که ممکن است بخواهید توت های تازه را به جای انواع منجمد یا کنسرو شده انتخاب کنید.
8. کنسرو گوجه فرنگی
هنگامی که انتظار دارید، همیشه ایده خوبی است که از تمام مواد غذایی کنسرو شده خودداری کنید زیرا حاوی مقادیر زیادی مواد نگهدارنده هستند. این مواد نگهدارنده می توانند هم برای شما و هم برای کودکتان سمی باشند و ممکن است منجر به عوارض شوند – بنابراین از خوردن کنسرو گوجه فرنگی و سایر مواد کنسرو شده خودداری کنید.
رژیم غذایی دوران بارداری
همانطور که در این مطلب توضیح دادهایم، رژیم غذایی دوران بارداری بانوان اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا سلامت مادر و جنین را تضمین میکند. بسیاری از افراد بهخصوص کسانی که لاغر هستند، در دوران بارداری ممکن است تا ۱۵ کیلوگرم وزن اضافه کنند؛ اما این اضافه وزن، طبیعی است و چنانچه از سلامت رژیم غذایی دوران بارداری خود مطمئن هستید، بهتر است نگران این اضافه وزن نباشید؛ زیرا باید کالری کافی برای رشد جنین و همچنین دوران شیردهی به بدن شما برسد. بهتر است وزن خود را تحت نظر پزشک قرار دهید و در صورت عدم بازگشت به وزن قبلی، پس از اتمام دوران شیردهی، میتوانید از از مشاوره تغذیه استفاده کرده و تحت یک رژیم مناسب قرار بگیرید تا هم سلامتی و هم تناسب اندام شما تضمین را کند.
چنانچه شما نیز مادری هستید که دوران شیردهی را تمام کردهاید و یا برای این دوران برنامهریزی میکنید و دوست دارید یک غذای رژیمی مناسب برای کاهش وزن داشته باشید؛ همین حالا با کلیک بر روی بهاره غفاری وارد وبسایت ماورای سلامت شده و از انواع رژیمهای غذایی یکی از بهترین مشاوران تغذیه در این زمینه استفاده کنید. بهاره ماورای سلامترژیم مناسب شما را معرفی کرده و در این مسیر شما را تا انتها راهنمایی و همراهی میکند.