اختلال شخصیت خود شیفته چیست؟
اختلال شخصیت خود شیفته شامل الگویی از خودمحوری، تفکر و رفتار مغرورانه، عدم همدلی و توجه به دیگران و نیاز بیش از حد به تحسین است. مردم اغلب افراد مبتلا به این اختلال را مغرور، موزی، خودخواه، امر و نهی کن و خواستار تمجید، توصیف می کنند. این طرز تفکر و رفتار در همه زمینه های زندگی فرد خودشیفته از کار و دوستی گرفته تا روابط خانوادگی و عشق نمود پیدا می کند.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت خود شیفته در برابر تغییر رفتار خود بسیار مقاوم هستند ، حتی اگر این امر باعث ایجاد مشکل برای آنها شود. آنها اغلب تمایل دارند تقصیر را به گردن دیگران بیندازند. علاوه بر این ، آنها فوق العاده حساس هستند و حتی در برابر کوچکترین انتقادات و اختلاف نظرها، که البته از نظر آنها خصومت شخصی محسوب می شود، به شدت واکنش نشان می دهند. برای اطرافیان شخص خود شیفته، ساده ترین راهکار است که فقط با خواسته های او همراه شوند تا از سردی رفتار و خشم او جلوگیری کنند.
امروز در این مقاله از ماورای سلامت نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی برای شما در نظر گرفته ایم.
علائم و نشانه های اختلال شخصیت خود شیفته
- اهمیت دادن به خود به صورت اغراق آمیز.
- خود را مستحق تحسین مداوم و بیش از حد دانستن.
- رویای داشتن موفقیت، قدرت، درخشش، زیبایی و همسر ایده آل.
- به دیده تحقیر نگریستن به افراد رده پایین اجتماعی.
- توقع پذیرفته شدن بی چون و چرای انتظاراتشان.
- استفاده کردن از دیگران به عنوان وسیله برای رسیدن به مقاصد خود.
- بی اهمیت و کوچک شمردن نیازها و احساسات دیگران.
- حسادت به دیگران و اعتقاد به اینکه دیگران به آنها حسادت می کنند.
- داشتن رفتاری متکبرانه توام با خودستایی و ادعا.
- نسبت به انتقاد بسیار حساس و زودرنج بودن.
- بی تاب و عصبی شدن، در صورت طولانی شدن درمان.
- با وجود داشتن مشکلات بین فردی فراوان بسیار بی تفاوت و خونسرد هستند.
- واکنش همراه با عصبانیت و پرخاشگری تا خود را برتر و فرد مقابل را حقیر جلوه دهند.
- مشکل در تنظیم احساسات و رفتار.
- مشکل در مواجهه با استرس و پذیرش تغییرات.
- داشتن احساسات نهفته مانند ناامنی، شرم، آسیب پذیری و حس حقارت.
- اغراق در صمیمیت با دیگران به ویژه افراد ثروتمند و خاص.
- بزرگنمایی دستاورد های خود و کوچک شمردن دستاوردهای دیگران.
- عدم توانایی یا عدم تمایل به شناسایی احساسات یا نیازهای دیگران.
- شاخ و برگ دادن به مشکلات خود و عدم علاقه به شنیدن مشکلات دیگران.
علل اختلال شخصیت خودشیفته
بر اساس تحقیقات انجام شده، ژنتیک می تواند نقش زیادی در ایجاد این اختلال داشته باشد.
عوامل محیطی نیز می توانند تاثیر زیادی در شکل گیری این اختلال داشته باشند. مانند:
- مورد سوء استفاده یا بی توجهی قرار گرفتن در دوران کودکی.
- اهمیت بیش از حد به کودک و نازپرورده بار آوردن او
- انتظارات غیر واقعی والدین.
- بی قید و بندی در امور جنسی (اغلب با خودشیفتگی همراه است.).
- تاثیرات فرهنگی.
تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته
اختلال شخصیت خودشیفته با انواع دیگر اختلالات شخصیت همپوشانی داشته. ممکن است فرد همزمان به اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال دیگری نیز مبتلا باشد.
ممکن است فردی که به اختلال شخصیت خود شیفته مبتلا است، قادر به تشخیص این موضوع نباشد که مشکلات زندگی اش ناشی از رفتار خود اوست و در عوض به سرزنش دیگران بپردازد. ممکن است فرد مبتلا به اختلال شخصیت خود شیفته نسبت به انتقاد و یا ضعفهای خود، بسیار حساس باشد. این امر باعث می شود که دیگران نتوانند در مورد رفتار او و اینکه این رفتار تا چه اندازه می تواند آسیب زننده باشد با او صحبت کنند.
برای تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته حداقل پنج مورد از معیارهای زیر ضروری است:
- تمایل به بزرگ نمایی.
- اشتغال ذهنی بی حد و حصر در مورد قدرت، استعداد، زیبایی یا عشق ایده آل.
- اعتقاد به منحصر به فرد بودن خود.
- نیاز به تحسین بیش از حد.
- توقعات و انتظارات نابجا در پیشرفت و ادامه درمان.
- سوء استفاده از دیگران برای رسیدن به اهدافشان.
- عدم همدلی و تمایل به درک احساسات و نیازهای دیگران.
- حسادت به دیگران و در عین حال اعتقاد به اینکه دیگران به آنها حسادت می کنند.
- داشتن رفتارهای متکبرانه.
ریسک فاکتور های اختلال شخصیت خودشیفته
اختلال شخصیت خودشیفته در مردان بیشتر از زنان مشاهده می شود. این اختلال اغلب در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آغاز می شود. به خاطر داشته باشید که شاید بعضی از کودکان دارای صفت خودشیفتگی باشند ولی این به معنی داشتن اختلال شخصیت خودشیفته نمی باشد. برخی از محققان تصور می کنند که در کودکان آسیب پذیر از نظر بیولوژیکی و نیز سبک های فرزندی پروری که در آن بیش از حد از کودک مراقبت و حمایت می شود یا آنکه به کودک اهمیتی داده نمی شود، امکان بروز این اختلال بیشتر است.
پیشگیری از اختلال شخصیت خودشیفته
از آنجایی که علت اختلال شخصیت خودشیفته ناشناخته است راه معینی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. با این حال موارد زیر ممکن است کمک کننده باشد:
- اطلاع از مشکلات روحی روانی کودکان و اقدام سریع برای معالجه آن.
- شرکت در کلاسهای خانواده درمانی، تا بتوانید روشهای سالم مقابله و کنار آمدن با مشکلات عاطفی را بیاموزید.
- شرکت در کلاسهای فرزند پروری.
- در صورت نیاز می توانید از درمانگران یا مددکاران اجتماعی راهنمایی بگیرید.
- پیامدهای اختلال شخصیت خودشیفته
درمان اختلال شخصیت خودشیفته
برای درمان این اختلال دارویی وجود ندارد! روان درمانی می تواند به فرد کمک کند تا بتواند ارتباط موثرتری با دیگران برقرار کند. ایجاد تعاملات مثبت با افراد دیگر می تواند زمینه های مختلف زندگی شما را تا حد زیادی بهبود بخشد.
روان درمانی
روان درمانی می تواند به افراد دارای این اختلال برای طی کردن روند درمان کمک زیادی کند. روان درمانی و مشاوره به فرد کمک می کند:
- رابطه خود را با همکاران و همسالان خود بهبود ببخشد.
- روابط شخصی خود را حفظ کند.
- نقاط قوت خود را بشناسد تا بتواند انتقادات یا شکستها را تحمل کند.
- احساسات خود را درک و مدیریت کند.
- اهداف واقع بینانه برای خود تعیین کند.
- عزت نفس خود را تقویت کند.
از آنجا که تغییر در ویژگی های شخصیتی دشوار است، امکان دارد چندین ماه طول بکشد تا بهبودی مشاهده شود. در این مدت ، ممکن است شخص درمان را به عنوان اتلاف وقت تلقی کرده و وسوسه شود که آن را رها کند. با این حال ، مهم است که به او کمک کنیم تا به درمان پایبند باشد.
موارد زیر توصیه هایی به افراد با اختلال شخصیت خودشیفته هستند که ممکن است در طی درمان به آنها کمک کند:
- از الکل ، مواد مخدر و سایر موادی که باعث رفتارهای منفی می شوند خودداری کنید.
- حداقل سه بار در هفته ورزش کنید تا به تقویت روحیه کمک کند.
- برای کاهش استرس و اضطراب به روش های آرام سازی مانند یوگا و مدیتیشن بپردازید.
- آنچه را که نمی توانید بدست بیاورید، بپذیرید.
- بهبودی اختلال شخصیت خودشیفته زمان می برد. با در نظر گرفتن هدفتان از بهبودی و یادآوری آن به خود، سعی کنید انگیزه خود را حفظ نمایید.
