یکی از موارد تلخی که گاهی در روابطمان تجربه می‌کنیم، سوءتفاهم‌ها و برداشت‌های منفی کسی است که با کنترل‌گری و ریز‌بینی افراطی، مو را از ماست بیرون می‌کشد و مکررا از شما می‌رنجد.
مجله ماورای سلامت را تا انتهای این خواندنی جذاب و مفید همراهی کنید.
زود‌رنج‌ها بیشتر از بقیه آسیب‌پذیر هستند، چون غالبا سعی در کنترل عوامل بیرونی دارند. فرد زودرنج تا وقتی که عامل و ریشه زود‌رنجی را در خودش شناسایی نکرده و تغییر ندهد، مشکلش همچنان ادامه می‌یابد. در این مطلب از مجله ماورای سلامت به بیان ویژگی های افراد زودرنج می‌پردازیم.
ویژگی های افراد زودرنج
فرد زودرنج کسی است که در مقابل یکسری رفتارها و برخوردها که با روحیات و شخصیت وی سازگار نیستند، آزرده‌خاطر می‌شود. زود‌رنجی به‌تنهایی اختلال روانی نیست، اما می‌تواند نشانه بسیاری از مشکلات روانی مانند اضطراب، وسواس، افسردگی، اختلال شخصیت و نشخوارهای فکری باشد.
احساس ترس افراطی از طرد شدن
شما چه دوست داشته باشید و چه نداشته باشید، دیگران حق دارند انتخاب کنند که کسی را بپذیرند و تایید کنند یا کسی را که نمی‌خواهند، طرد کنند.
راهکار: جملات مقابله‌کننده منطقی را با خود تکرار کنید تا بتوانید خودتان را متقاعد کنید که بی‌ارزش نیستید:
- من هرگز مجبور نیستم برای پذیرش بی‌قید‌و‌شرط خود و احساس ارزشمندی، تایید دیگران را به‌دست بیاورم. شاید کارآمد باشد، اما از من فردی بهتر نمی‌سازد.
- اگر در جمعی مورد تمسخر قرار گرفتم، بدانم مسخره‌شدن یک اتفاق است و ممکن است برای هرکسی بیفتد. این امری زودگذر است و هرگز ناشایستی من را ثابت نمی‌کند.
- من همیشه می‌توانم تقصیر خودم و دیگران را ببخشم، چون انسان‌ها جایزالخطا هستند.
- انسان‌ها حتی اگر نقصی هم در جسمشان داشته باشند، هرگز بی‌ارزش نیستند.
باید‌اندیشی، مطلق‌گرایی و قانون‌های غیر‌قابل‌اثبات
خشم از اینکه چون فرد بر این باور است که همه باید درست به همان شیوه‌ای با من رفتار کنند که من می‌خواهم، کسی به‌هیچ‌وجه نباید با من غیر‌منصفانه رفتار کند.
اگر قوانین سخت و باید و نباید‌های مطلقی داشته باشیم، این قوانین در برداشت و فرضیه‌های ما تاثیر‌گذار است. در خصوص کارها و رفتارهای انسان‌ها و برای رفتار خوب و بد و برای سرزنش خود و دیگران، هیچ قانون استاندارد مطلقی وجود ندارد. هیچ قانونی نیست که بگوید اگر مورد تایید یک نفر نبودید، اهمیت زیادی دارد و قابل‌پذیرش نیست و حتما باید از او آزرده‌خاطر باشید.
راهکار: به عمل فردی که شما را ناراحت کرده است، فکر کنید و جمله‌ای از آن را برای خود بگویید، به‌عنوان مثال:
- زن باید آنگونه که همسرش می‌گوید، رفتارکند. (قانون‌های غیر‌قابل‌اثبات)
- من به او احترام گذاشتم او باید حرف مرا گوش می‌داد. (باید‌اندیشی)
- رئیس‌ها همیشه کارمندها را مقصر می‌دانند. (مطلق‌اندیشی)
با این روش متوجه می‌شوید موضوعی که شما را رنجانده، از باید و نباید و قوانین و مطلق‌اندیشی شما است.
معیارها و سطح انتظارات بالای ما از ویژگی های افراد زودرنج
گاهی خیلی از افکار و معیارهای ما با دیگران و قوانین اطرافیانمان متفاوت است و اینکه ما بخواهیم دیگران بر طبق فرهنگ، خواسته و معیار ما عمل کنند و دنیا را از دریچه دید من ببینند، غیر‌منطقی است و ممکن است آن چیزی که من بد می‌دانم، از نظر دیگران آن‌قدرها هم بد نباشد یا شاید چیزی برای من ارزش است و برای دیگری ضد‌ارزش باشد. تصور کنید فکر ایجاد‌کننده رنجش در مادربزرگی این فکر باشد که «اسم نوه خانواده را بزرگ‌ترها باید انتخاب کنند!»
راهکار: با خود بگویید: اگر کسی بر اساس معیارها و ارزش‌های من عمل نکرد، جای رنجش نیست و همچنین، اگر من براساس معیار کسی عمل نکردم، بی‌ارزش نیستم.
انعطاف ناپذیری
بارها اتفاق افتاده کسی بی‌جهت ما را مقصر می‌داند یا بدون اینکه تقصیرکار باشیم، مورد پرخاش یا مواخذه شخصی قرارگرفته‌ایم و زمانی که به جای پرخاشگری متقابل، کمی منعطف‌تر شرایط آن لحظه را بررسی کرده‌ایم، متوجه شده‌ایم که قبل از دیدار با ما، برای طرف مقابل اتفاق بدی افتاده و او تحت فشار روحی، فقط برون‌ریزی داشته است. وقتی ما شرایط فرد را درک می‌کنیم، پاسخ منعطفانه‌ای هم از خود نشان می‌دهیم.
راهکار: لازم است در مواقعی ما مشکل را از زاویه دید دیگران هم ببینیم یا شرایط مختلف را در نظر بگیریم. یعنی واکنش و فکر ما در پاسخ به جریانات محدود نباشد. ما باید راه‌حل یا توجیه متناسب با شرایط کنونی را به موضوعی که باعث رنجش ما شده است، ربط دهیم. در نتیجه سعی کنید فرضیات ناراحت‌کننده خود را بررسی کرده یا فرضیه دیگری را که مطابقت بیشتری با واقعیت دارد، برای رفتار فرد پیدا کنید.
