بیماری بولیمیا یک اختلال پرخوری است که به دلایلی همچون استرس و فشار زیاد ایجاد می‌شود. این بیماری با زیاد غذا خوردن شروع می‌شود. بعد از آن افراد به خاطر ترس از چاقی سعی می‌کنند تا کالری دریافتی را از بدن خود دفع کنند که به این مرحله پاکسازی غذایی می‌گویند. پاکسازی غذا مرحله‌ی آخر چرخه است که اغلب با بالا آوردن، ورزش شدید و یا مصرف داروهای مسهل همراه است. در حقیقت یک فرد مبتلا به بولیمیا را می‌توان با دو رفتار شناخت که در ادامه آنها را شرح خواهیم داد.
امروز در این مقاله از ماورای سلامت نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.
مراحل رفتاری اختلال بولیمیا کدامند؟
رفتارهای نشان دهنده‌ی بولیمیا را می‌توان در دو مرحله قرار داد؛ پرخوری و پاکسازی.
۱- مرحله پرخوری
پرخوری به این معناست که فرد در یک وعده بیش از حد نیاز خود غذا می‌خورد؛ به گونه‌ای که در پایان احساس بدی به او دست می‌دهد. افرادی که پرخوری می‌کنند، ممکن است احساس شرم داشته باشند و یا تصور کنند که باید عادت‌های غذایی خود را از دیگران پنهان کنند. گاهی حتی اعضای خانواده، دوستان صمیمی و همسرشان نیز از این موضوع بی خبرند.
۲- مرحله پاکسازی
مرحله پاکسازی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد سعی می‌کند کالری اضافه‌ای را که از طریق غذا خوردن دریافت کرده از بدن خارج کند. احساس شرم و یا تصور بد از بدن موجب می‌شود که فرد دست به چنین کاری بزند.
پیش از بررسی آثار مخرب بولیمیا بر بدن بهتر است با علائم آن آشنا شوید.
نشانه‌های بیماری بولیمیا یا پرخوری عصبی چیست؟
شاید برایتان این سوال پیش بیاید که آیا دچار پرخوری عصبی هستید یا خیر. نشانه‌های زیر از علائم اصلی بولیمیا هستند:
- ترس دائمی از افزایش وزن
- نارضایتی از اندام یا ظاهر بدن
- از دست دادن کنترل هنگام غذا خوردن
- مصرف مکمل برای کاهش وزن
- استفاده از قرص‌های مسهل
- انگشت کردن در دهان پس از پرخوری
هشت اثر مخرب بولیمیا بر بدن
بولیمیا تعادل میزان آب، مواد مغذی و کالری بدن را برهم می‌زند و سلامتی افراد را تهدید می‌کند. بولیمیا آثار منفی و مخربی بر بدن دارد که هشت مورد از آنها را در این مقاله بررسی می‌کنیم.
۱- مشکلات قلبی و عروقی
یکی از جدی‌ترین آثار بولیمی به خطر انداختن سلامت قلب است. افرادی که دچار این بیماری هستند با بالا آوردن غذا مقدار زیادی آب، مواد معدنی و مغذی را از دست می‌دهند.
از دست دادن مواد مغذی و آب بدن باعث بی‌نظمی در ضربان قلب و نارسایی قلبی می‌شود. منظور از نارسایی قلبی این است که عضله‌های قلب ضعیف شوند و نتوانند خون را به خوبی به رگ‌ها پمپاژ کنند؛ در این صورت فشار خون پایین می‌آید. توجه کنید که مشکلات قلبی ناشی از بولیمیا می‌تواند کشنده باشد.
۲- مشکلات غدد درون ریز
بولیمیا بر روی پانکراس نیز اثر می‌گذارد. پانکراس یک غده درون ریز و برون ریز است که انسولین، انواع هورمون‌ها و آنزیم‌های گوارشی ترشح می‌کند. بولیمیا موجب التهاب پانکراس می‌شود که به آن پانکراتیت می‌گویند.
پانکراتیت دارای نشانه‌هایی از قبیل درد شکم و کمر، حالت تهوع و استفراغ، تب و کم آبی است. این شرایط ممکن است سلامت فرد را به خطر بیاندازد و یا حتی او را به کام مرگ بکشاند.
۳- بهداشت دهان و دندان
بعضی از افراد که دچار بولیمیا هستند با بالا آوردن غذا عمل پاکسازی معده را انجام می‌دهند. این دسته از افراد با بالا آوردن، اسید معده را وارد محیط دهان می‌کنند. اسید معده مینای دندان را از بین میبرد و منجر به پوسیدگی دندان، لکه دار شدن آن و بیماری‌های لثه می‌شود.
۴- مشکلات گوارشی
بالا آوردن مکرر غذا در اختلال بولیمیا، پوشش مری را از بین میبرد و بافت گلو را متورم می‌کند. زخم معده در افراد مبتلا به این اختلال بسیار شایع است. منقبض شدن شکم، ناراحتی و نفخ معده از دیگر اثرات مخرب اختلال بولیمیاست. در بعضی از افراد بولیمیا و بالا آوردن مکرر غذا باعث پارگی شکم می‌شود. این افراد چرخه‌ی هضم غذایی منظمی ندارند و بعضا دچار یبوست و بواسیر هستند.
۵- کمبود آب
همانطور که گفته شد در چرخه‌ی بولیمیا مرحله آخر پاکسازی نام دارد که معمولا با بالا آوردن غذا همراه است. در هرصورت این عمل باعث کم شدن آبِ بدن می‌شود. بدن انسان برای انجام همه فرآیند‌ها به آب و الکترولیت نیاز دارد. کمبود آب در بدن باعث آسیب به کلیه‌ها، آسیب به مغز و نارسایی کبدی می‌شود. اگر کمبود آب شدید باشد و درمان نشود، کشنده است.
۶- آسیب به چشم و پوست
همه اثرات منفی این بیماری در داخل بدن اتفاق نمی‌افتد. بولیمیا روی چهره فرد هم اثر می‌گذارد. بالا آوردن غذا باعث پارگی رگ‌های چشم، تورم و قرمزی آنها می‌شود. فک و گونه‌های متورم هم اثرات منفی ظاهری بولیمیاست. پوست خشک و تیره رنگ به خاطر کمبود آب در بدن هم از این اثرات منفی است.
۷- مشکلات روحی-روانی
بولیمی ارتباط تناتنگی با مشکلات روحی و روانی دارد. اکثر افرادِ مبتلا، استرس و افسردگی را تجربه می‌کنند. در موارد وخیم افسردگی به خودکشی منجر می‌شود. دسته‌ی دیگر به مصرف مواد مخدر و یا نوشیدنی‌های الکلی روی می‌آورند تا با افسردگی مقابله کنند.
زمانی که فرد بیش از اندازه نگران شکل ظاهری بدنش باشد از دوستان، آشنایان و حتی خانواده خود فاصله می‌گیرد و در جمع آنها شرکت نمی‌کند.
برخی دیگر از مشکلات روحی که یک فرد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است با آن درگیر شود، عبارتند از:
- تغییر خلق و خو
- افکار و رفتارهای افسرده
- رفتارهای وسواس اجباری
- اضطراب فراگیر
- گوشه گیری
- آسیب به خود
۸-مشکلات قاعدگی و بارداری در زنان
بولیمیا موجب قاعدگی نامنظم در زنان می‌شود. حتی گاهی ممکن است این چرخه را متوقف کند. این اختلال در بارداری نیز مشکلاتی ایجاد می‌کند.
زنان بارداری که به این اختلال دچار هستند ممکن است درگیر فشار خون بالا، دیابت بارداری، سقط جنین، زایمان زودرس و معلولیت نوزاد شوند. این افراد بیشتر به عمل سزارین نیاز پیدا می‌کنند. بولیمی خطر افسردگی بعد از زایمان را نیز بالا میبرد.
درمان بولیمیا
صحبت با روانشناس و استفاده از داروهای مناسب از مهم ترین روش‌های درمان بیماری بولیمیاست. واضح است که هرچه زودتر درمان شروع شود، اثر گذاری بیشتری دارد.
