اگر چربی که در کبد ذخیره شده، حدود ۵ تا ۱۰ درصد وزن اندام‌های بدن را تشکیل دهد، ممکن است با بیماری کبد چرب مواجه شوید. این بیماری به دو نوع الکلی و غیر الکلی تقسیم می‌شود. همچنین، در حین بارداری، شرایط نادر دیگری به نام کبد چرب بارداری نیز رخ می‌دهد. کبد یک اندام مهم در بدن است که وظایف زیادی انجام می‌دهد. تغذیه در ابتلا و همچنین درمان این بیماری نقش بسیار پر رنگی دارد به همین جهت صبحانه مناسب برای کبد چرب در ابتدای روز می تواند شما را به سمت مبارزه برای بازگشت سلامتی در سفر امروز رهمنون شود.
این اندام به صورت بی‌وقفه بدن را از سموم تصفیه می‌کند، صفرای لازم برای هضم چربی را تولید می‌کند، هورمون‌ها را متعادل می‌کند، و ویتامین‌ها، مواد معدنی، و آهن را برای بدن ذخیره می‌کند. به همین دلیل، حفظ سلامت کبد و مراقبت مداوم از عملکرد آن بسیار اهمیت دارد. کبد مسئول پردازش مواد مغذی جذب شده توسط روده است تا بدن بهتر و به شیوه‌ای کارآمدتر آن‌ها را جذب کند. این اندام همچنین ترکیبات خون را تنظیم می‌کند تا پروتئین، چربی، و قند را در یک سطح متعادل نگه دارد. در آخرین مرحله، این اندام سموم را از خون دفع می‌کند و الکل و دیگر داروها را تجزیه و شکست می‌دهد.
افراد مبتلا به بیماری کبد چرب با اختلال در مدیریت چربی توسط سلول‌های کبد مواجه می‌شوند. این اختلال موجب تجمع چربی در کبد می‌شود، که ناشی از عدم تعادل میان مصرف چربی و فرآیند اکسیداسیون و دفع آن است. امروزه افراد بیشتری با سموم محیطی در محیط کار یا از طریق مصرف غذاهای خاص روبرو می‌شوند؛ بنابراین، مراقبت از سلامت کبد به ویژه اهمیت دارد. در این مقاله از مجله ماورای سلامت شما را به درک بهتر این بیماری هدایت خواهیم کرد.
انواع بیماری کبد چرب عبارتند از:
-
بیماری کبد الکلی:
ناشی از مصرف الکل بیش از حد است و مستقیماً با مقدار مصرف الکل مرتبط است. الکل به درستی در خون شکسته نمی‌شود که تأثیر منفی بر روی کبد دارد. این بیماری همچنین ممکن است به دلیل عوامل ارثی باشد.
-
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD):
یکی از شایع‌ترین بیماری‌های کبدی مزمن در جهان است. این بیماری معمولاً در افراد میانسال با اضافه وزن دیده می‌شود و به تازگی در کودکان نیز افزایش یافته است. افراد مبتلا به NAFLD معمولاً سطح بالایی از کلسترول و دیابت دارند.
-
استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH):
این حالت ناشی از التهاب کبد به دلیل تجمع چربی است و می‌تواند به سیروز کبد منجر شود.
-
سیروز مرتبط با کبد چرب غیر الکلی:
زمانی رخ می‌دهد که التهاب کبد به زخم شدن بافت‌های کبد منجر می‌شود و کبد سنگین تر از سایر اندام‌های بدن می‌شود.
-
کبد چرب حاد حاملگی:
یک شرایط جدی در زنان باردار که ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد.
علائم بیماری کبد چرب
علائم بیماری کبد چرب شامل احساس خستگی، کاهش وزن، ضعف، حالت تهوع، درد در شکم راست بالا، ادرار تیره رنگ، گیجی، و افزایش حجم شکم می‌شوند. این علائم معمولاً به تدریج ظاهر می‌شوند و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا بیماری مشخص شود.
در برخی مواقع، بیماری کبد چرب به سیروز منجر می‌شود که یک وضعیت خطرناک و تهدیدکننده زندگی است. در این مقاله، اثرات سیروز کبدی ناشی از بیماری کبد چرب و نشانه‌های آن بررسی می‌شود.
تاثیرات سیروز کبدی
سیروز کبدی باعث تغییرات در ساختار کبد می‌شود که در نهایت منجر به ناتوانی این اندام حیاتی می‌گردد. جایگزین شدن بافت‌های سالم کبد با بافت‌های زخمی باعث محدودیت گردش خون از طریق کبد، کاهش پردازش مواد مغذی و داروها، و انباشت مواد سمی در بدن می‌شود.
نشانه‌های سیروز کبدی
تجمع مایع در بدن، ضعف عضلات، خونریزی داخلی، زرد شدن پوست و چشم، و کاهش عملکرد کبد از جمله نشانه‌های این وضعیت بحرانی هستند. تشخیص بیماری کبد چرب نیازمند بررسی‌های پزشکی جامع است.
نوشیدنی های خطرناک برای کبد چرب
نوشیدنی‌های شیرین و حاوی قند اضافی، برای افراد مبتلا به کبد چرب خطرناک می‌باشند. این نوشیدنی‌ها باعث افزایش چربی در کبد شده و عملکرد ناصحیح آن را تشدید می‌کنند. الکل نیز یکی از نوشیدنی‌های خطرناک برای کبد چرب است، زیرا موجب تحریک و آسیب به این اندام می‌شود. از تغییر به نوشیدنی‌های نسبتاً سالم مانند آب و چای سبز با افزودن قند و الکل خودداری کنید تا به سلامتی کبد خود احترام بگذارید.
تشخیص بیماری
بررسی‌های پزشکی، آزمایشات خون، سونوگرافی، و در موارد پیشرفته‌تر بیوپسی از ابزارهای تشخیصی استفاده می‌کنند.
دلایل بروز بیماری کبد چرب
بیماری کبد چرب اغلب ناشی از عواملی مانند مصرف داروها، هپاتیت ویروسی، بیماری‌های خودایمنی یا به ارث رسیده، کاهش وزن سریع، و سوءتغذیه می‌شود.
بیماری های خطرناک مکمل
فاکتورهایی چون چاقی، جراحی بای پس معده، کلسترول بالا، دیابت نوع ۲، و سندرم متابولیک می‌توانند شانس ابتلا به بیماری کبد چرب را افزایش دهند.
تاثیرات چاقی بر بیماری کبد چرب
مطالعات نشان می‌دهند که چاقی به عنوان یک فاکتور اصلی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی را افزایش دهد. این بیماری بیشتر در مردان و با افزایش سن، به ویژه پس از یائسگی در زنان، افزایش می‌یابد.
رژیم غذایی مناسب برای درمان کبد چرب
تغییرات در رژیم غذایی می‌تواند نقش مهمی در درمان بیماری کبد چرب ایفا کند. رژیم غذایی متوازن و سالم می‌تواند به بهبود وضعیت کبد کمک کرده و در مقابله با بیماری کبد چرب غیر الکلی موثر باشد.
نکات پایانی
سیروز کبدی ناشی از بیماری کبد چرب یک مشکل جدی است که نیازمند تشخیص و درمان به موقع است. بهتر است افراد در معرض خطر یا دارای نشانه‌های مشخص به پزشک متخصص مراجعه کنند تا اقدامات لازم انجام شود.
