اختلال شخصیت خودشیفته(NPD) یک اختلال شخصیتی است که در آن افراد نگاه و پندار مغرورانه و بالایی از خود دارند. آنها همچنین نیاز مبرمی به تحسین و توجه دیگران دارند.
کسانی که NPD دارند در صورتی که ستایش یا تمایلات خاصی که تصور دارند لایق آنها هستند برآورده نشود، ممکن است عموماً ناراحت یا مآیوس به نظر برسند. دیگران اغلب آنها را پرافاده و خودپسند می‌یابند و محتمل است که از همنشینی با آنها لذت نبرده و دوری کنند.
امروز در این مقاله از ماورای سلامت نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.
NPD می‌تواند در حوزه های متعددی در زندگی اخلال ایجاد کند که شامل موارد زیر می‌شود:
- محل کار
- مدرسه
- روابط
با این حال، این اختلال با گفتگو درمانی و بهبودهای خاص مربوط به شیوه زندگی قابل کنترل می‌باشد.
شناسایی خصیصه های اختلال شخصیت خودشیفته
افراد دارای NPD معمولاً با ویژگی های زیر توصیف می‌شوند:
- مغرور
- خودرأی-خودمحور
- متوقع
آنها اغلب اعتماد به نفس بالایی دارند و بیشتر اوقات باور دارند که نسبت به بقیه مردم خاص تر و بالاتر هستند. با این حال، این طور به نظر می‌رسند که تمجید و تحسین بیش از اندازه ای را طلب می‌کنند و در برابر انتقادات مشاهده شده واکنش های نامناسبی از خود بروز می‌دهند.
خودشیفته ها اغلب عادت دارند که در بیان و یا نمایش استعدادها و موفقیت های خودشان اغراق کنند ولی برای دیگران را کم اهمیت و بی ارزش جلوه دهند. آنها معمولاً شیفته و سرگرم قدرت، موفقیت و زیبایی هستند. آنها همچنین ممکن است که در دام رفتارهای تکانشی مثل رابطه جنسی پرخطر و قمار شوند.
برخی ویژگی های NPD ممکن است که شبیه اعتماد به نفس بنظر برسد. اما، اعتماد به نفس سالم و NPD یکی نیستند.
افراد با اعتماد به نفس بالا معمولاً فروتن و متواضع هستند، درحالی که افراد دارای NPD هیچ وقت اینگونه نیستند. آنها خود را سمبلی مثل مجسمه می‌بینند و نسبت به هر شخص دیگری احساس برتری و بهتری می‌کنند.
نشانه های اختلال شخصیت خودشیفته
NPD اغلب در اوایل دوره بزرگسالی بروز می‌کند. افراد دارای اختلال ممکن است که اصلاً به وجود این مسئله پی نبرند، تا زمانی که این اختلال خلاف تصور ذهنی شان شروع به پیش روی کند. شخصی که علائم زیر را داشته باشد، ممکن است که NPD داشته باشد:
- پرمدعا و لاف زن در دید بقیه بنظر برسد و باعث دوری کردن دیگران از فرد شود
- روابطش به تکامل نمی‌رسد
- وقتی اوضاع مطابق میلش پیش نمی‌رود ناراحت، عصبانی و گیج می‌شود
- مشکلات پیش رونده ای با موارد زیر دارد:
- محل کار
- مدرسه
- روابط
- مسائل مالی
- الکل
- مواد مخدر
اگر فردی به این باور برسد که NPD دارد، بایستی برای نوبت دکتر یا متخصص سلامت روان هماهنگ کند. آنها می‌توانند مشخص کنند که آیا واقعاً فرد دچار این اختلال شخصیت هست یا خیر و درمان هایی را برای مدیریت کردن علائم پیشنهاد دهند.
دکترها و متخصصین حوزه سلامت روان اکثراً از نسخه آخر راهنمای آماری و تشخیص اختلالات روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکان آمریکایی به چاپ رسیده است برای تشخیص اختلالات روانی مثل NPD استفاده می‌کنند. ملاک های تشخیص DSM-5 برای NPD شامل موارد زیر می‌شود:
- حس خودستایی و استحقاق بزرگ نمایی شده
- نیاز به تحسین و تمجید دائمی
- انتظار یک درمان مخصوص و ویژه به دلیل خود بزرگ بینی
- اغراق کردن در موفقیت ها و استعدادها
- منفی برخورد کردن نسبت به انتقاد
- سرگرم بودن به فانتزی هایی درباره قدرت، موفقیت و زیبایی
- سؤ استفاده از دیگران
- ناتوانی یا بی میلی نسبت به شناسایی نیازها و احساسات دیگران
- به طرزی مغرورانه رفتار کردن
برای مشخص کردن این که آیا علائم فرد با ملاک های گفته شده مطابقت دارد یا خیر، دکتر یا متخصص روان درمانی احتمالاً از فرد می‌خواهد که یک پرسش نامه مربوط به این موضوع را پر کند. همچنین احتمال دارد از شخص آزمایش های دیگری برای مشخص شدن دیگر اختلالات و موارد سلامتی گرفته شود.
ریشه های اختلال شخصیت خودشیفته
دلایل و ریشه های NPD هنوز به طور کامل یافت نشده اند. نقص های ژنتیکی موروثی به عنوان عامل بسیاری از موارد NPD در نظر گرفته شده اند. اضافه شدن عوامل محیطی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کودک آزاری یا نادیده گرفته شدن در دوران کودکی
- رسیدگی و مراقبت بیش از حد والدین
- انتظارات غیر واقع بینانه از سمت والدین
- بی قیدی در مسائل جنسی(معمولاً با خودشیفتگی همراه است)
- تأثیرات فرهنگی
درمان اختلال شخصیت خودشیفته
درمان NPD اصولاً شامل گفت و گو درمانی می‌شود که همچنین به آن روان درمانی نیز می‌گویند. اگر علائم NPD به موازات افسردگی یا دیگر شرایط های خاص مربوط به سلامت روان رخ دهد، داروهای مناسب مربوط به درمان اختلال دیگر استفاده می‌شود. اما هیچ دارویی برای درمان NPD وجود ندارد.
روان درمانی به فرد کمک می‌کند که بیاموزد چگونه با دیگران بهتر ارتباط برقرار کند تا روابط شان لذت بخش تر، صمیمی تر و پر ثمر تر شود. توسعه تعاملات مثبت با دیگران می‌تواند به طرز چشمگیری حوزه های متعددی در زندگی فرد را بهبود بخشد. روان درمانی همچنین می‌تواند به فرد نشان دهد که چگونه:
- همکاری با همتایان و همکاران را بهبود بخشد
- رابطه شخصی اش را حفظ کند
- نقاط قوت و بالقوه خود را شناسایی کرده تا بتواند انتقاد و شکست ها را تحمل کند
- احساسات خود را درک و مدیریت کند
- با مسائل مربوط به اعتماد به نفس کنار بیاید
- اهداف واقع بینانه برای خودش تعیین کند
از آنجایی که تغییر ویژگی های شخصیتی دشوار می‌باشد، ممکن است که چندین سال روان درمانی بطلبد تا فرد بتواند بهبودی را مشاهده کند. در حین این دوره ممکن است که شخص تراپی را اتلاف وقت تصور کند و وسوسه ترک آن به سراغش بیاید. با این حال بسیار مهم است که از برنامه درمانی خود هرگز جدا نشود.
فرد بایستی در همه جلسات درمان حضور یابد و هر دارویی که گفته شده مصرف کند. با گذر زمان متوجه تفاوت ایجاد شده در خود و روابطش با دیگران خواهد شد.
شیوه زندگی که در زیر به آن اشاره می‌شود می‌تواند حین تراپی به فرد کمک کند:
- از الکل، مواد مخدر و دیگر موادی که موجب فعالسازی رفتارهای منفی می‌شود، دوری به عمل آید.
- حداقل سه نوبت در هفته تمرین ورزشی انجام شود تا بهبود خلق تسریع شود.
- تکنیک های آرامش مثل یوگا و مدیتیشن به کار گرفته شود تا استرس و اضطراب کاهش یابد.
بهبود یافتن از اختلال شخصیت خودشیفته زمان بر می‌باشد. از طریق به یاد داشتن اهداف مربوط به بهبود یافتن و یاد آوری این نکته به خود که می‌توان برای ترمیم روابط آسیب دیده تلاش کرد، بایستی با انگیزه ماند تا شاید بتوان از زندگی راضی تر شد.
چشم انداز فردی که دارای اختلال شخصیت خودشیفته است چیست؟
مزایای مربوط به درمان متناسب با شدت علائم فرد و اینکه او چقدر مشتاق تعهد به روند درمان است می‌باشد.
به طور کلی، نشانه های NPD در طی گذر زمان بهبود میابند. اگر شخص با انگیزه بماند و فعالانه به سمت تغییر حرکت کند، احتمالاً می‌تواند روابط آسیب دیده اش را ترمیم کند و از زندگی روزمره اش لذت بیشتری ببرد.
