شخص دارای اختلال شخصیت وابسته (DPD)، از یک نیازمندی که به واسطه تکیه بیش از حد بر دیگران شناخته میشود، رنج میبرد. نیازهای روحی و فیزیکی این افراد به نزدیک ترین آدم های اطرافشان وابسته است.
امروز در این مقاله از ماورای سلامت نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.
اختلال شخصیت وابسته به شکل نیاز شدید و فراگیری که باید آن را مورد رسیدگی قرار داد توصیف میشود که این خود به رفتاری چسبنده و مطیع به همان میزان ترس از جدایی منجر میشود. این الگو از ابتدای بزرگسالی آغاز میشود و با زمینه های مختلفی نمود پیدا می‌کند. رفتارهای ناشی از وابستگی و فرمانبرداری به گونه ای طراحی شده اند که حس مهر طلبی و جلب توجه را استخراج کند و از یک دیدگاه فردی مبنی بر عدم توانایی عملکرد مناسب و کافی، بدون کمک دیگران ناشی میشود.
اشخاص دارای اختلال شخصیت وابسته، دشواری بزرگی در تصمیم گیری های روزمره خود، بدون توصیه زیاد و تأیید از سوی دیگران دارند (مثل انتخاب لباس برای پوشیدن). این گونه افراد تمایل دارند که منفعل و تابع باشند و به دیگران اجازه دهند (معمولاً فقط یک فرد دیگر) که زمام امور زندگی شان را به عهده بگیرند و آن فرد دیگری را مسئول اکثر حوزه‌های اصلی زندگی شان می‌دانند. بزرگسالان دارای این اختلال معمولاً برای تصمیماتی از قبیل کجا زندگی کردن، چه نوع شغلی داشتن و با کدام افراد معاشرت داشتن به خانواده یا همسرشان تکیه می‌کنند. جوانان و نوجوانان دارای این اختلال به والدین خود اجازه می‌دهند که تصمیم بگیرند آنها چه چیزی بپوشند، با چه کسانی رفت و آمد کنند، چگونه اوقات فراغت خود را بگذرانند و چه مدرسه یا دانشگاهی را انتخاب کنند.
بعضی مواقع واگذاری مسئولیت، وَرای درخواست های منطقی است (مثل برخی نیازهای خاص کودکان، افراد مسن و افراد معلول). این اشخاص به دنبال تأیید شدن و حمایت هستند و در نتیجه نمی‌توانند نظرات شخصی یا مخالفت خودشان را خصوصاً با افرادی که به آنها وابسته هستند مطرح کنند. این اشخاص به شدت احساس ناتوانی در برابر تنها عمل کردن می‌کنند که باعث میشود با چیزی که حس مخالف دارند، موافقت کنند و ریسک از دست دادن کمک از سوی افرادی که به کمک شان نیاز دارند را نمی‌کنند. اینگونه افراد دارای چنین اختلالی، آغاز کردن یک پروژه یا کار را به صورت مستقل بسیار سخت میابند.
آنها حتی ممکن است که از این حد درخواست تربیت و حمایت از دیگران هم فراتر رفته و تا جایی پیش روند که برای کارهای نامطلوب داوطلب شوند که فقط نیازهای توجهی مد نظرشان را دریافت کنند. اشخاص دارای این اختلال به دلیل ترس اغراق شده ناتوانی در مراقبت از خود، هنگام تنهایی حس درماندگی و ناراحتی به سراغ شان می‌آید. وقتی که یک رابطه نزدیک به پایان می‌رسد (مثل کات کردن با معشوق یا مرگ فرد توجه کننده)، اشخاص دارای اختلال شخصیت وابسته به سرعت دنبال یک رابطه دیگر می‌روند که توجه و حمایت لازم شان را تأمین کند. آنها اغلب ذهن شان درگیر این است که تنها گذاشته شده اند و مجبورند خودشان برای خودشان تصمیم بگیرند و مراقب خود باشند. این شرایط نامنعطف، ناهنجار و می‌تواند ناتوانی و پریشانی به همراه داشته باشد.
علل و نشانه های DPD
یک وضعیت ناهنجار بایستی به یکی از خوشه ها (کلاسترهای) زیر بی‌انجامد تا به عنوان اختلال شخصیت شناخته شود:
- خوشه A: رفتاری غیرعادی یا عجیب و غریب
- خوشه B: رفتار احساسی یا غیرمعقول
- خوشه C: رفتار نگران و مضطرب
اختلال شخصیت وابسته مربوط به خوشه C می‌باشد. نشانه های این اختلال عبارتند از:
- مطیع رفتار کردن
- تکیه بر خانواده یا دوستان در تصمیم گرفتن
- نیاز به قوت قلب و اطمینان دادن دائمی
- به سادگی مورد اذیت قرار گرفتن با یک مخالفت
- احساس اضطراب و محصور شدن به هنگام تنهایی
- ترس از پذیرفته نشدن
- بشدت حساس در برابر انتقاد
- ناتوان در برابر تنها شدن
- تمایل به تظاهر به سادگی و بی تکلفی
- احساس ترک شدگی
در هنگام تنهایی، افراد دارای اختلال شخصیت وابسته ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- نگرانی
- اضطراب
- وحشت زدگی (پَنیک اَتَک)
- ترس
- ناامیدی
برخی از این علائم برای افراد دارای اختلال اضطراب (هیجان) یکسان می‌باشد. افراد با وضعیت های پزشکی مثل افسردگی یا یائسگی همچنین نیز ممکن است برخی از این علائم را تجربه کنند.
عاملی که باعث بروز اختلال شخصیت وابسته میشود هنوز نامشخص است. با این حال متخصصین، هر دوی عوامل بیولوژیکی و توسعه یافته را ذکر کرده اند.
عوامل خطر یا ریسک فاکتورها
برخی از عوامل خطر سازی که در پیشرفت این اختلال نقش دارند شامل موارد زیر می‌شوند:
- سابقه غفلت
- داشتن تربیت شیاد
- بودن در یک رابطه طولانی سؤ استفاده گر
- داشتن والدین بیش از حد مراقب یا مستبد
- داشتن سابقه خانوادگی اختلال اضطراب
اختلال شخصیت وابسته چگونه تشخیص داده میشود؟
دکتر شما یک آزمایش فیزیکی تجویز می‌کند تا ببیند که آیا یک بیماری فیزیکی منبع نشانه ها باشد، بطور مشخص اضطراب. این آزمایش احتمالاً شامل آزمایش خون برای تعیین عدم تعادل هورمون ها می‌باشد. اگر جواب آزمایش ها نیل به هدف نکردند، دکتر احتمالاً شما را به یک متخصص روان درمانی ارجاع می‌دهد.
یک روانپزشک یا روانشناس معمولاً اختلال شخصیت وابسته را تشخیص می‌دهند. آنها علائم، سابقه و شرایط روانی شما را در حین تشخیص مد نظر قرار می‌دهند.
تشخیص با یک سابقه از جزئیات کامل علائم فرد آغاز میشود. شامل مدت زمان تجربه آنها و چگونگی پیدایش آنها می‌باشد. دکتر ممکن است از فرد درباره کودکی و زندگی کنونی نیز بپرسد.
اختلال شخصیت وابسته چگونه درمان میشود؟
درمان، متمرکز بر کاهش علائم می‌باشد. روان درمانی اغلب اولین اقدامی است که انجام میشود. درمان می‌تواند به فرد کمک کند که بهتر شرایطش را درک کند. همچنین می‌تواند به شما راه های جدیدی را برای ساخت روابط سالم با دیگران و تقویت عزت نفس بیاموزد.
روان درمانی معمولاً بر اساس کوتاه مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمان بلند مدت می‌تواند شما را در خطر این موضوع قرار دهد که به درمانگر خود وابسته شوید.
داروها می‌توانند کمک کنند که اضطراب و افسردگی کاهش یابند ولی بطور کلی به عنوان آخرین راه حل مورد استفاده قرار می‌گیرند. دکتر یا درمانگر ممکن است که برای درمان حمله های عصبی ناگهانی (پنیک اتک) که نتیجه اضطراب های شدید هستند، دارو تجویز کند. برخی از داروهای اضطراب یا افسردگی برای فرد ایجاد عادت می‌کنند، پس هنگام استفاده فرد باید بطور منظم دکتر خود را ملاقات کند تا از وابستگی به نسخه جلوگیری شود.
پیچیدگی ها یا عواقب بالقوه اختلال شخصیت وابسته چیست؟
مسائلی که می‌توانند از اختلال شخصیت وابسته ای که درمان نشده است برخیزند عبارتند از:
- اختلال اضطراب (مثل اختلال ترس، اختلال شخصیت دوری گزینی و اختلال شخصیت وسواس فکری-عملی)
- افسردگی
- سؤ مصرف مواد
- فوبیا
درمان زود هنگام می‌تواند از پیشرفت بسیاری از این مسائل جلوگیری کند.
